Een tijdje geleden kwam ik een film tegen die een snaar raakte. Niet alleen vanwege het inspirerende verhaal, maar ook vanwege een verrassende link met onze franciscaanse traditie. De film heet ‘Peaceful Warrior’ en gaat kort gezegd over een ambitieuze, jonge turner die tot de ontdekking komt dat zijn streven naar succes hem geen werkelijke vervulling brengt. Hij onderneemt een innerlijke tocht, waarop hij zijn eigen kracht en levensvreugde leert ontdekken. Hoewel deze tocht nergens expliciet aan een bepaalde religie verbonden wordt, vertoont het wel trekken die sterk aan zen doen denken. Maar wat mij vooral boeide, waren de parallellen met Franciscus.
De meest treffende scene wat dit betreft is als de hoofdpersoon en zijn leermeester op straat overvallen worden. In plaats van zich te verdedigen of van zich af te slaan, geven zij vrijwillig het geld dat de rovers opeisen – en bieden daarna hun horloges en zelfs nog hun jassen en schoenen aan, zodat ze uiteindelijk schaars gekleed en barrevoets hun weg vervolgen. Ik hoorde in mijn achterhoofd het evangeliewoord: “Als iemand je onderkleed van je wil afnemen, sta hem dan ook je bovenkleed af” (Mt. 5,40), en zag Franciscus voor me die rovers vriendelijk tegemoet treedt en voor de zoveelste keer zijn habijt afstaat aan iemand die het blijkbaar harder nodig heeft dan hij.
Maar wat me vooral ook trof, was de in de film steeds terugkerende vraag: “Ben je gelukkig?” Omdat ik op het moment dat ik op deze film geattendeerd werd juist een workshop voor jongeren had gegeven rond ‘de echte vreugde’ bij Franciscus, deed dit een belletje rinkelen. Mensen zijn vandaag de dag vaak zo druk bezig allerlei doelen na te streven waardoor ze veronderstellen gelukkig te worden, dat ze vaak niet eens lang genoeg stilstaan om zichzelf echt die vraag te stellen: “Ben je gelukkig?” Voor Franciscus was het duidelijk: voor hem lag de echte vreugde niet in de vervulling van allerlei dromen van succes, maar in de innerlijke vrede van een hart dat zich geworteld weet in Gods liefde en zo ten diepste zichzelf is, in een leven dat ten dienste staat van anderen.
Stellen wij onszelf die vraag wel genoeg, en leren jonge mensen zich die vraag wel stellen: “Ben je gelukkig?” Er schuilt in de vraag natuurlijk het gevaar dat je gaat denken dat alles alleen maar om je eigen geluksgevoel draait – dat kan niet de bedoeling zijn. Maar als je werkelijk stilvalt bij die vraag en bij jezelf te rade gaat, kun je zomaar tot de ontdekking komen dat je werkelijke vreugde niet ligt in al die dingen waar je je zo hard voor inspant. Dan zul je een ontdekkingstocht moeten ondernemen, een reis naar je eigen innerlijk, om te gaan worden wie je oorspronkelijk in Gods ogen bent.
De veertigdagentijd, waaraan we vorige week begonnen zijn, is daarvoor misschien wel de uitgelezen tijd. Een tijd om stil te worden, om jezelf de vraag te stellen waar het je in het leven werkelijk om gaat en om dingen achterwege te laten die het zicht daarop vertroebelen. Om zo vrij te worden voor het ware geluk en de innerlijke vrede van te leven vanuit je diepste kern, zoals je door God geschapen en geroepen bent.
zr. Rebecca osc De film ‘Peaceful Warrior’ is (25-02-’18) te zien op: https://youtu.be/RX-cVyaKN70